مهمترین سرطان های پوست عبارتند از بازال سل کارسینوم- اسکواموس سل کارسینوما، ملانوم و لنفوم های پوستی و کاپوزی سارکوما.

بازال سل کارسینوم:

تومورهای نیمه بدخیم هستند که هرگز متاستاز نمی دهند ولی بطور موضعی حالت تخریبی و خورندگی دارند. این تومور شایع ترین سرطان پوستی است. محل شروع آن سلول های بازال پوست یا فولیکول موست. عوامل موثر در ایجاد آن اشعه ماورای بنفش به مدت طولانی، مواد شیمیایی سرطان زا مانند آرسنیک، اشعه ایکس، اسکار سوختگی و بالاخره استعداد ژنتیک مانند مبتلایان به گزرودرماپیکمانتوزوم و بازال سل نووس سیندرم است محل آن بیشتر صورت و سر وتنه است. در صورت بیشتر بینی، چین نازولابیال، گوش، پوست سر، گونه و اطراف چشم گرفتار است. این تومور اشکال بالینی مختلف دارد که عبارتند از:

• فرم SOLID
• فرم سیستیک
• فرم سوپرفیسیال یا سطحی
• فرم پیگمانته
• فرم مولتی سانتریک که در تنه و شبیه اگزما با کانون های متعدد است
• فرم اولسراتیو به اسم ULCUSRODENS
• فرم تخریبی به اسم ULCUS TEREBRANS

درمان: بهترین درمان عمل جراحی کامل و بعد از آن الکتروکوتر و کورتاژ و بعد از آن کرایوتراپی و در موارد غیرقابل عمل تزریق داخل ضایعه با مواد ضد سرطان و بالاخره فتودینامیک تراپی است.

بیماری باون

این بیماری یک کارسینوم IN SITU از جنس سلول های خاردار می باشد. عامل مولد آن آرسنیک، اشعه ماورای بنفش و بالاخره بعضی انواع ویروس زگیل است.

از نظر بالینی ضایعات ماکولر و به رنگ قهو ه ای همراه با پوسته پسوریازیس مانند می باشد. هر گاه این ضایعات زخمی شوند یا حالت تومورال پیدا کنند تبدیل به scc شده است. اگر این ضایعات روی گلانس پنیس در مرد و یا دستگاه تناسلی زن باشد آن را اریتروپلازی کویرات می نامند.

کراتوآکانتوم/KA

کراتوآکانتوم تومور اپیتلیال با رشد سریع و پس رفت خود به خودی در سنین بالاست. این تومور در عرض چند ماه رشد کرده و به چند سانتی متر می رسد. سپس در مرکز آن فرورفتگی مانند دهانه آتشفشان دیده می شود و سرانجام بطور خود به خود پس رفت می کند. در موارد استثناء پس رفت خود به خود حاصل نشده باید آن را درمان کرد. این تومور معمولا" منفرد ولی گاهی متعدد است. شکل متعدد آن به چهار نوع تقسیم می شود:

• فرم فرگوسن اسمیت
• فرم ژنرالیزه اراپتیو به اسم گریزی بوسکی
• شکل مخلوط که مجموعه ای از دو فرم فوق است.
• فرم ژآنت که از محیط پیشرفت و از مرکز پس رفت می کند و به نام کرانتوآکانتوم سانتری فوژ معروف است.

SCC

SCC یا سرطان سلول های خاردارد و مین سرطان شایع پوستی است. عوامل مولد آن عبارتند از نور آفتاب طولانی، سن بالا، اشعه ایکس، نقص ایمنی و ویروس زگیل و به ندرت زخم ها و جوش گاههای قدیمی. محل آنها بیشتر نواحی تابش نور مانند پوست صورت، لب پایین و بالاخره زبان و آلت تناسلی مرد و فرج و ناحیه مقعدی است. منظره بالینی آن به صورت تومور و یا زخم و یا مخلوطی از آنهاست. متاستاز به غدد لنفاوی در 20 درصد موارد دیده می شود. غیراشکال اولیه و آنها که روی زخم های کهنه و جوش گاهها پیدا می شود شکل دیگری دارد که آن را وروکوس کارسینوما می نامند. این فرم اگر در مخاط دهان باشد آن را اورال وروکوس کارسینوم و اگر در ناحیه تناسلی باشد ژنیتال وروکوس کارسینوم یا تومور لونشتاین و اگر در کف پا باشد آن را پلانتار وروکوس کارسینوما یا اپیتلیوم کونیکولاتوم می نامند.

ملانوم مالن/MM

توموری فوق العاده بدخیم با منشاء ملانوسیت که در 70 درصد موارد از پوست سالم و در 30 درصد موارد از روی خال ها و به ندرت از سایر نواحی مانند چشم و مخاط ها و CNS سرچشمه می گیرد. علت آن معلوم نیست اما آمار آن در همه دنیا به شدت رو به افزایش است. در آفریقا کمترین شیوع و در استرالیا ماکسیموم شیوع را دارد در ایجاد آن عامل ژنتیک نقش مهمی دارد که نمونه آن گزرودرما پیکمانتوزوم و دیسپلاستیک نووس سیندرم می باشد.

غیر از آن منشاء دیگر ملانوم خال های دیسپلاستیک منفرد و خال های مادر زادی و بالاخره نقص ایمنی مانند ایدز و تابش نور خورشید به شکل گاه گاهی و غیر تدریجی است. نور خورشید می تواند در صورت تابش طولانی طی سالیان ایجاد لانتیگومالیگنا نماید. اشکال بالینی ملانوم عبارتند از:

• SSM در 65 درصد موارد
• فرم ندولا در 20 درصد موارد که گاهی ابتدای به ساکن تومور ندولار است و گاهی ضایعه ندولار روی SSM سوار می شود.
• LMM: در 10 درصد موارد ایجاد و محل آن صورت ونزد افراد مسن دیده می شود.
• ALM در 5 درصد موارد و محل آن کف دست و پا و بستر ناخن ومخاط دهان می باشد.

محل شایع ملانوم در مردها تنه ودر زنها اندام تحتانی و روی سینه و بالاخره در 6 درصد موارد محل آن چشم و در 4 درصد موارد محل آن مخاط هاست. این تومور به هر عضوی می تواند متاستاز بفرستد که به ترتیب عبارتند از پوست، غدد لنفاوی، ریه، کبد، مغز، طهال و قلب، تشخیص بالینی آن به کمک قاعده ABCDE و اپیلومینسانس و بالاخره بافت شناسی است.

در بافت شناسی حتما" باید عمق یا ضخامت تومور را بر حسب mm (روش BRESLOW) و یا بر حسب طبقات درم ( روش کلارک) معلوم کرد. ضمنا" محل تومور در پرنوستیک موثر است لکالیزاسیون های بد عبارتند از: BANS یعنی Scalp, Neck, arm, Back و به علاوه شروع از مخاط ها مانند دهان و ولو و واژن زیرا تا مدتها از چشم مخفی می مانند.